Fatura mı serbest meslek makbuzu mu?

Piyasada birçok aktör birçok firmaya iş yapıyor. Bu işlerin karşılığında da verdikleri hizmetin bedelini alıyorlar. Vergi kanunlarımıza göre bu bedelleri tahsil edebilmek için bu hizmetler karşılığında resmi evrakların düzenlenmesi gerekir.

 

Serbest meslek makbuzu fatura yerine geçer mi?

Her ne kadar bu iki resmi evrak, birbirine benzer nitelikte görünse de farklılıkları mevcuttur. Bu nedenle, serbest meslek makbuzu fatura yerine geçmez.

 

Gider pusulası bana uygun mu?

Düzenli olarak iş yapmıyorsanız ve yıllık geliriniz 21.000TL’yi (129.000 TL’yi) geçmiyorsa sizin için en doğru çözüm müşterinin gider pusulası düzenleyerek size ödeme yapması. Gider pusulasında %2 ile %20 arasında stopaj hesaplanır ve hesaplanan stopaj sizin adınıza devlete yatırılır.

Gider pusulası vergiden muaf kişi ya da esnaflardan ya da bazı durumlarda sanatçılardan alınan mal ya da hizmetler için düzenlenir (örneğin; yazılımcı, tasarımcı, editör, musluk tamircisi, çilingir, ayakkabı tamircisi vb.) Daha sonradan internet ortamında verilen reklamlar da stopaj kapsamına alındı (%15).

Ayrıca stopajınızı ödeyen şirketin size KDV ödemesine gerek kalmaz. Bir iş yerinde çalışıyor ama hakedişinizi gider pusulası ile alıyorsanız burada SGK riski olabilir. İşyerinde sürekli ve işverene bağlı olarak çalışılması durumunda bordroya geçmeniz ve ücretiniz üzerinden de SGK hesaplanması gerekir, gider pusulası ile ödeme alınmamalıdır.

 

Yoksa serbest meslek makbuzu mu kesmeliyim?

Eğer verdiğiniz hizmet süreklilik arz ediyorsa yani düzenli olarak iş yapmaya başladıysanız ve geliriniz yıllık 58.000 TL’yi (129.000 TL’yi) geçiyorsa serbest meslek makbuzu kesmelisiniz. Serbest Meslek Makbuzu kesenler mevzuatta “Şahıs işletmesi” kategorisine tabidir.

Şahıs İşletmeleri “Fatura” ya da “Serbest Meslek Makbuzu” keser. “Makbuz” kesenlerin “Serbest Meslek Erbabı” olması gerekir. Daha önceki yazımda bu resmi evraklardan bir tanesi olan Serbest Meslek Makbuzuna değinmiştim.

Nasıl Serbest Meslek Makbuzu Keserim?

Fatura Hakkında Bilmeniz Gereken 10 Şey

 

Serbest meslek makbuzu kesmenin gider pusulasına göre avantajları

Kazancınızın miktarına ve sürekliliğine bağlı olarak yasal olarak şahıs işletmesi kurmanız gerekebilir

Kurumsal bir kimliğiniz olur

Yıl sonunda vereceğiniz Gelir Vergisi Beyannamenizde işletme için yaptığınız masrafları gider olarak gösterebilir ve ödeyeceğiniz vergiden mahsup edebilirsiniz

 

Serbest meslek makbuzu mu fatura mı?

Bu soru aynı zamanda "SMM nedir?" sorusunun da cevabı niteliğindedir. Fatura ile serbest meslek makbuzu arasındaki farkın iyi anlaşılması ile bu tereddüt ortadan kalkacaktır.

Yaptığınız iş sermayeye değil mesaiye dayanıyorsa, kişisel bilgi veya beceri gerektiriyorsa ayrıca bu hizmeti bir işveren adına değil, direkt kendi hesabınıza yapıyorsanız; siz bir serbest meslek erbabısınız. Bu tanıma göre, "doktor serbest meslek makbuzu mu keser, mimarlar serbest meslek erbabı mı veya diş hekime serbest meslek makbuzu mu kullanmalı?" gibi sorularla karşılaşabiliyoruz.

Mevzuattaki açıklamaya göre; örnek olarak: “avukat, doktor, diş hekimi, veteriner hekim, mimar, mühendis, müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir, yeminli mali müşavir, danışman, ressam, yazar, bestekar, kimyager, noter, serbest öğretmen, artist, menajer, senarist, yönetmen, ebe, sünnetçi, arzuhalci, rehber ve sağlık memuru vb. kişiler” gösterilmiştir.

Yukarıda bahsedilen mesleklerden birine sahipseniz serbest meslek makbuzu bastırmanız gerekecek. Eğer farklı bir meslektenseniz vergi dairesine danışmanızda fayda var. Bu konuya bağlı olarak sanatçılara vergi muafiyeti ile ilgili gelişmeleri de dikkate almanızı öneririz.

Fatura, mal ve hizmetin niteliğine göre KDV oranı değişse de temel olarak şu şekilde düzenlenir:

KDV hariç...100 TL (mal ya da hizmet bedeli)

KDV (%18)....18 TL

Toplam.......118 TL

Müşteriden 118 TL tahsilat yapılır ve 18,00.-TL KDV ay (ya da dönem) sonunda vergi dairesine ödenmek üzere özel bir hesapta tutulur.

Diyelim ki serbest meslek makbuzu iadesi gerçekleştirmek istiyorsunuz. Bu durumda da alış faturasını kaynak göstererek ve alışın iadesi amacıyla düzenlendiğini belirtebilir; bedel ve KDV’si alış faturası ile uyumlu olacak şekilde serbest meslek makbuzu düzenleyebilirsiniz.

 

Fatura kesmenin serbest meslek makbuzu kesmeye göre avantaj ve dezavantajları

Hem fatura hem de serbest meslek makbuzunda KDV vardır

Faturada stopaj olmaz, serbest meslek makbuzunda %20 stopaj vardır

Stopajı müşteri sizin adınıza devlete öder (muhtasar beyanname ile). Yıl sonunda geliriniz üzerinden hesaplanacak vergiden ödenen bu stopajı mahsup edebilirsiniz (muhtemelen verginiz çıkmayacak)

Faturada stopaj olmadığı için sizin adınıza ödenecek bir vergi olmayacak ve yıl sonu hesaplanacak gelirinizden düşülecek bir tutar da olmayacak. Bu durumda şöyle bir soru gelebilir aklınıza, serbest meslek makbuzu bu kadar avantajlı iken neden fatura keselim? Bunun iki sebebi olabilir;

a- Vergi dairesi, yaptığınız işin serbest meslek kapsamında olduğuna ikna olmayabilir ve fatura kesmenizi isteyebilir

b- Fatura kesen işletmeler, %20 stopaj maliyetlerinin olmamasından dolayı fiyatlarını daha yüksek seviyede tutabilirler

Kolayca fatura ve serbest meslek makbuzu kesebilmek için: