Finansal kiralama sözleşmesi nedir, nasıl hazırlanır?

 

Finansal kiralama nedir?

Finansal kiralama (leasing), mülkiyet hakkının kiralayan şirkette kalması koşulu ile, bir malın kiralayan şirket tarafından belirlenen bir bedel karşılığında belirli bir süre için kullanım hakkının kiracıya verildiği bir finansman yöntemidir.

Birçok ülkede uygulama alanına sahip olan bu sistemi farklı kılan şey, malın hukuki sahibi ile ekonomik sahibinin farklı kişiler olmasıdır. Leasing ile yapılacak sözleşme süresi boyunca kiralanan malın mülkiyeti leasing şirketinde, kullanım hakkı ise kiracıdadır.

 

Leasing sözleşmesi nedir?

Leasing Sözleşmesi, kiralayanın finansman sağlamaya yönelik olarak temin ettiği bir malın zilyetliğini, kira bedeli karşılığında kiracıya devretmesine ilişkin bir sözleşmedir.

6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman şirketleri ile Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu uyarınca sözleşme; kiralayanın, kiracının talebi ve seçimi üzerine üçüncü bir kişiden veya bizzat kiracıdan satın aldığı veya başka suretle temin ettiği veya daha önce mülkiyetine geçirmiş bulunduğu bir malın zilyetliğini, her türlü faydayı sağlamak üzere kira bedeli karşılığında, kiracıya bırakmasını öngören sözleşmedir. Finansal kiralama şirketi tarafından malın mülkiyeti kiracıya anlaşılan belirli bir süre karşılığında verilir.

 

Finansal kiralama sözleşmesi nasıl hazırlanır?

Sözleşme bazı şartlara tabidir. Bu şartları sıralamak gerekirse; * Sözleşme, kiralayan ve kiracı arasında yazılı olarak yapılan bir sözleşmedir. Sözleşmede taraflar, kiralanacak olan mal, kefiller, kiranın bedeli, tarafların borç ve yükümlülükleri gibi temel bilgiler bulunur. * Sözleşmenin mutlaka noterde düzenlenmesi gerekmektedir. Söz konusu mal taşınır bir mal ise kiracıya ait ikametgâh adresinin bulunduğu noterde özel sicile tescil ettirilir. Sözleşmeye konu olan malın taşınmaz olması halinde, taşınmazın yer aldığı tapu kütüğünün beyanlar hanesine şerh edilmesi gerekir. Şerhin olmaması Sözleşmeyi geçersiz kılar. * Taraflardan birinin mutlaka anonim şirket olması gerekmektedir ancak, bir sonraki başlıkta detaylı olarak bahsedildiği gibi diğer tarafın limited şirket, şahıs firması veya ticari işletme olabilmektedir. * Finansal kiralama sözleşmesi en az 4 yıl süre ile yapılabilmektedir. Sözleşme sona erdiğinde kiralanan mal, kiracının sorumluluğundan çıkar ve kiracının kullanım hakkı son bulur. Ancak, bazen süre sonlandığında kiracıya malın alım hakkı tanınabilir. Bu gibi durumlar genelde Sözleşmede belirtilmektedir. * Leasing şirketi, Sözleşme konusu malı kiralamadan önce muhakkak sigorta yapmalıdır. Sigortası yapılan malın aylık prim ödemelerinden kiracı sorumlu olmaktadır. * Kiracı ile kiralayan arasında yapılan sözleşmede söz konusu hale gelmediği sürece kiracı, sözleşmenin konusu olan malı bir alt Sözleşme ile başkasına kiralayamaz ya da herhangi bir şekilde kullandıramaz. Sözleşmede buna izin veren bir ibare bulunmadığı sürece kiracı, malı üçüncü kişilere devredemez.

 

Leasingi kimler yapabilir?

Yatırım yapmak, işini geliştirmek veya sermayesini verimli kullanmak isteyen ve hukuki işlem yapma ehliyetine sahip her alanda üretim yapan ya da farklı alanlarda faaliyet gösteren anonim şirketler, limited şirketler, şahıs firmaları, serbest meslek sahipleri, ticari işletmeler ve bunun gibi her türlü kurum ve kuruluşlar leasing yönteminden faydalanabilir.

Sözleşmeye kiralayan sıfatı ile katılanlar arasında katılım bankaları, kalkınma ve yatırım bankaları ve leasing şirketleri bulunmaktadır. Leasing işleminden faydalanmak isteyen özel veya tüzel kişiler kiracı sıfatıyla sözleşme tarafı olabilirler.

Sözleşme kapsamında malı kiralayan şirketler sadece leasing şirketleri olabilir. Bu şirketlerin kuruluş şartları 6361 sayılı Kanun kapsamında belirtilmiştir. Buna göre, kuruluş ve faaliyet izni için Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’ndan izin alınması ve kanunda sayılan diğer şartları gerçekleştiren bir şirket ancak leasing şirketi olabilir.

 

Leasinge konu olan ürünler nelerdir?

Leasing genel anlamda her türlü malın kiralanmasına olanak sağlamaktadır. Sözleşme konusuna taşınır ve taşınmaz olarak birçok araç girmektedir. Ancak, 6361 sayılı Kanun’a göre, bilgisayar yazılımlarının çoğaltılmış nüshaları hariç marka ve patent gibi sınai haklar ile fikri hakların leasinge konu olamayacağı açıkça ortaya konulmuştur.

Leasinge konu olan mallara örnek olarak; binek ve ticari taşıtlar, iş ve inşaat makineleri, tıbbi cihaz ve ekipmanlar, tekstil ve tarım makineleri, hava ve deniz taşıtları, büro ve ofis makineleri, haberleşme araçları, turizm ekipmanları, bilgi işlem üniteleri, teknolojik ekipmanlar, fabrika vb. ticari gayrimenkuller söylenebilir.

 

Leasing yönteminin faydaları nelerdir?

 

Sözleşme taraflarının yükümlülükleri ve hakları nelerdir?

Sözleşmeye kiralayan sıfatı ile katılan taraf leasingi veren kişidir, leasing firmasını ifade eder. Sözleşmeye konu olan malın finansmanını gerçekleştiren, hukuki mülkiyeti üzerinde taşıyan ve sözleşme ile önceden belirlenen kullanım hakkını kiracıya devreden taraftır.

Kiralayan, kiralananın zilyetliğini her türlü faydayı sağlamak üzere kiracıya devretme borcu altındadır. Bununla beraber, kiracının kiralanandan faydalanmasına engel olacak davranışlardan kaçınma borcu ile yükümlüdür.

Sözleşmeye kiracı sıfatı ile katılan taraf leasingi alan kişidir. Yatırım finansmanını leasing yolu ile gerçekleştiren, kira bedeli karşılığında yatırım malını kullanma hakkına sahip olan taraftır. Kiralayanla yapılan Sözleşme neticesinde kiracı, kira bedelini ödeme borcu altına girer.

Kira bedeli ve kirayı ödeme dönemi taraflarca kararlaştırılır. Sözleşme ile kiracıya kiralanan malı satın alma hakkı tanınır. Sözleşme süresince malın uğrayacağı hasar ve kayıpların sigorta ile karşılanmayan kısmından kiracı sorumludur.

Kiracı, kiracılık sıfatını kiralayanın yazılı izni ile devredilebilir. Kiralayan kiracıya bildirmek koşulu ile malın mülkiyetini başka bir kiralayana devredebilir.

 

Sözleşme nasıl sona erer?

Sözleşme, olağan ya da olağanüstü yollarla sona erebilir. Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça Sözleşme süresinin bitmesi, kiracının iflası, kiracının ölümü veya fiil ehliyetini kaybetmesinden kaynaklı olarak sona erebilir.

Kiracının kira bedelini ödememesi sonucu temerrüde düşmesinden kaynaklı olarak da Sözleşme sona erebilir. Kiracının kira bedelini ödemede temerrüde düşmesi ve kiralayanın vereceği otuz (30) günlük sürede de bedeli ödememesi halinde kiralayan sözleşmeyi feshedebilir.

Sözleşmenin feshinden itibaren ise kiraya veren, sözleşmeye konu mala el konulmasına yönelik mahkemelerden tedbir kararı alabileceği gibi, malın bedeline uygun teminat yatırarak dava süresince mal üzerindeki her türlü tasarruf hakkının da kendisine tanınmasını sağlayabilir. Sözleşmeyi kiracının feshetmesi halinde kiracı uğradığı zararın tazminini kiralayandan talep edebilir.

Sözleşme sona erdiğinde, satın alma hakkını kullanmayan veya bu hakkı bulunmayan kiracı leasing konusu malı derhâl geri vermekle mükelleftir.

Siz de yatırımlarınızı kuvvetlendirmeyi, sermayenizi katlamayı mı hedefliyorsunuz?

O halde, sadece hedeflerinize odaklananın; Türkiye'nin ilk online ön muhasebe programı olan Paraşüt ile finansal operasyonlarınıza ayıracağınız zamanı minimuma indirin.

Başarılı firmaların tercihi Paraşüt ile ön muhasebenizi nasıl tutacağınızı deneyimlemek istiyorsanız hemen şimdi hesap oluşturarak Paraşüt'ü 14 gün ücretsiz kullanabilirsiniz.