08.01.2019

Telif ve Lisans Hakkının Devri

murad guducu

Murad Güdücü

Avukat

Telif hakkı, genel olarak fikri mülkiyet hukukundan kaynaklanan bir haktır, herhangi bir bilgi veya düşünce ürününün kullanılması ve yayılması ile ilgili hakların, yasalarla belirli kişilere verilmesidir. Yaratılan orijinal bir eserin kopyalanmasına veya kullanılmasına izin verilip verilmemesini kontrol eder ve genellikle belirli bir süre için geçerlidir.

Telif ve Lisans Hakkı title: Telif ve Lisans Hakkı

Telif hakları ülkemizde Fikir ve sanat eserleri 5846 sayılı kanun ile korunmaktadır.

Meydana getirilen eserlere ilişkin her türlü mali ve manevi hak o eserin yaratıcısına aittir. Eser sahibi lisans sözleşmesi veya telif hakkı sözleşmesi ile bu haklarını dilediği kişiye dilediği süre ile devredebilir. Dolayısıyla eserlerin üçüncü kişiler tarafından kullanılması için eser sahibinin onayı gerekir.

İzin ve lisans alınmadan yine sözleşme yapılmadan bir eser kullanılamaz. İzin ve lisans alınmadan eser kullanıldığı takdirde 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’na göre hukuki ve cezai yaptırımlar uygulanabilir.

Eser sahibinin haklarına bir tecavüz olduğunda yani eser izinsiz kullanıldığında, eser sahibi hukuk ve ceza davaları açmaya yetkilidir. İhlal halinde, eser değerinin 3 katı tazminat, 3 aydan 6 yıla kadar hapis cezası, yüksek miktarlarda para cezaları ve korsan ürünlerin imhası gibi yaptırımlar öngörülmüştür.

(insert: e-Fatura Kullanmak Zorunda mıyım? class: c-bg-coolGray u-mv3 icon: icon-list-file-69 text: e-Fatura kullanım kapsamına girip girmediğinizi 1 dakika içinde öğrenebilirsiniz. cta-url: https://www.parasut.com/e-fatura cta-text: Öğrenmek İstiyorum)

 

Telif Haklarının Özellikleri

  • Telif Hakkının doğması için tescile gerek yoktur. Fikir ve sanat eserleri üzerindeki haklar eserin üretilmesiyle birlikte doğar.
  • Telif haklarında ülkesellik ilkesi geçerlidir. Koruma hangi ülkede talep ediliyorsa koruma şartları o ülke mevzuatına göre belirlenir.
  • Fikri mülkiyet hakları belli bir süre boyunca korunurlar.(fikir ve sanat eserlerinde 70 yıl vs.) Fikir ürünleri somutlaştıkları eşyadan ayrı ve bağımsız bir hukuki statüye sahiptir.
  • Eser üzerinde eser sahibine tanınan mali haklar bir başkasına yazılı bir sözleşme ile devredilebileceği gibi bu hakların kullanım (lisans - ruhsat) hakkı da başkasına bırakılabilir. Buna karşılık manevi hakların devri mümkün olmamakla birlikte, bunların kullanımı bir başkasına bırakılabilir.
  •  

    Telif ve Lisans Haklarının Devri

    Eser sahipleri veya mirasçıları haklarını karşılıklı veya karşılıksız, süreli veya süresiz olarak devredebilirler. Mali hakların devri konusunda devir, ruhsat ve izin şeklinde üç tip hak alımı söz konusudur. * Devir: Devralanın devredilen mali haklara ait bütün hakları kullanabilmesi, sözleşme ile engellenmemişse söz konusu hakları kısmen veya tamamen devredebilmesi ve devralınanın üzerinde haklar tanıyabilmesi demektir. Eğer bir kısıtlama yoksa devralan kişi eser sahibi gibi bu hakları kullanabilir. Devirden sonra eser sahibinin bu eserler üzerinde artık mali hakkı kalmamaktadır. Eser sahibi telif hakkını devrederek eserinin kopyalanmasına veya kullanılmasına izin vermiş olur. Telif hakkının devri söz konusu olduğunda, devralan kişinin esere yönelik bütün hakları kullanabilmesi, sözleşme ile aksi özellikle belirtilmemişse söz konusu hakları kısmen veya tamamen başkalarına devredebilmesi ve eser üzerinde haklar tanıyabilmesi sonucu doğmaktadır. Devralan kişi, devirle birlikte eser sahibi gibi hakları kullanabilmektedir. 
    * Ruhsat veya Lisans Sözleşmesi: Lisans, hakkın devredenin malvarlığını terk etmeden devralana o hakkın sadece kullanılması hakkını tanımasıdır. Bunun devirden farkı, sadece belli spesifik hak veya haklarla ilgili kullanma yetkisi vermesidir. Ruhsat; mali hak sahibinin başkalarına da aynı ruhsatı vermesine mani değilse “basit ruhsat”tır. Kanun veya sözleşmeden aksi anlaşılmadıkça her ruhsat basit sayılır. Eğer devredilen mali haklar, yalnız bir kimseye (yani devralana) mahsus olduğu takdirde “tam ruhsat”tır. 
    * İzin: Eser üçüncü bir kişi tarafından işlenecekse, eseri işleyecek kişi eser sahibinden bir izin almaktadır.

    Son olarak hak devri olmadan hakların kullanılması halinde hak sahibi hukuk ve ceza davaları açmaya yetkilidir. Tecavüz halinde 3 katı tazminat, 3 aydan 6 yıla kadar hapis cezası, yüksek miktarlarda para cezaları ve korsan ürünlerin imhası gibi yaptırımlar öngörülmüştür.

    Telif hakkı ile ilgili diğer yazılarımız ve daha fazlası için sayfanın en altında yer alan kayıt alanında e-mail adresinizi yazarak blogumuza abone olabilirsiniz.

     

    Paraşüt'ü keşfetmeye ne dersiniz?

    Ön muhasebeye dair tüm işlemlerinize hızlı bir şekilde çözüm sağlayabilmek için Türkiye'nin ilk online ön muhasebe programı Paraşüt'ü tercih edebilirseniz. Henüz Paraşüt kullanıcısı değilseniz, Paraşüt’ü 14 gün ücretsiz denemeniz mümkün!

    Bunun için tek yapmanız gereken, aşağıdaki butona tıklayarak hesap oluşturmak. Üstelik kredi kartı bilgilerine bile gerek duymadan...

     

    İlginizi Çekebilecek Yazılarımız:

    Şirket kapatmak - tasfiye nedir?

    e-Ticaret hukuku hakkında bilmeniz gerekenler

    Temel e-Fatura ile Ticari e-Fatura Arasındaki Fark Nedir?

    Influencer anlaşmaları hakkında bilmeniz gerekenler

    anasayfa tebligkampanya

    Yılın en avantajlı kampanyasını uzattık!

    + 2 ay ve 600 e-kontör hediyesiyle e-faturaya geçiş avantajını kaçırmayın!

    En Çok Okunanlar