Tahakkuk fişi nedir? Nasıl alınır?

Mükellefler için vergi ödeme dönemlerinin en önemli belgesi, tahakkuk fişleri. Peki tahakkuk fişi ne işe yarar? Bu belge mükellefin eline geçmezse nasıl sorgulanabilir ve fiş numarasına nasıl ulaşılır? Detaylar blog yazımızda!

Tahakkuk, kelime anlamıyla “gerçekleştirmek, yerine getirmek” kavramlarını karşılamak amacıyla kullanılır. Bir vergi terimi olarak ise verginin tahakkuku, tebliğ edilen verginin ödenme aşamasına gelinmesi demektir.

Tebliğ edilen vergiye mükellefin itirazı bulunmuyorsa konuya ilişkin bilgiler bazı belgeler ile mükellefe iletilir. Bu bilgilerin aktarıldığı belgelere ise tahakkuk fişi adı verilir. Kısacası, “ödenmesi gereken vergi harcının mükellefe bildirildiği yazılı belgedir”.

Katma değer vergisi, mal veya hizmet alıcısının mal veya hizmeti teslim edene ödediği vergidir. İşletmeler de, tıpkı müşterilerinden KDV tahsil ettikleri gibi, kendileri de KDV öderler. Bu işleme KDV tahakkuk kaydı adı verilir ve bu kaydın yer aldığı fişe KDV tahakkuk fişi adı verilir.

Bu belge iki nüsha olarak düzenlenir ve bir nüshası mükellefe iletilir, diğer nüshası mükellefin kayıtlı olduğu vergi dairesinde bulunur. Mükellefe gönderilen tahakkuk fişi örneği beyanname makbuzu olarak da kullanılmaktadır. Yani mükellefler, tahakkuk fişi ile vergi ödeme imkanına sahiptir. Tahakkuk fişini herhangi bir nedenle teslim alamayan mükellefler, kayıtlı bulundukları vergi dairesine başvurarak bilgi alabilirler.

Vergi borcu bulunan mükellefe tahakkuk fişleri, ödeme yapması gerektiğinde gönderilir ve belgedeki tarihe kadar ödeme gerçekleşmezse haciz süreci başlayabilir.

Mükellefe iletilen tahakkuk fişlerinde yer alması zorunlu bazı bilgiler bulunmaktadır. Aşağıda bu bilgileri sizin için listeliyoruz. Zorunlu bilgilerin yanında, eğer mükellef gerçek kişiyse şahsın ad-soyadı, tüzel kişiyse unvanının fişte yer alması gerekir. Ayrıca belgeye vergi mahkemesinde dava açılması ve düzeltilmesine ilişkin bazı bilgiler de özet şeklinde eklenir.

Bu bilgiler ışığında, tahakkuk fişinde yer alması zorunlu bilgiler şunlardır:

“Tahakkuk fiş no. nedir” sorusuna, “sizin adınıza ya da işletme ünvanınıza hazırlanan belgede yer alan, yalnızca o fişe özgü numaradır” diye cevap verebiliriz. Tahakkuk fişini görüntülediğinizde, sağ üst köşesinde yer alan barkodun altındaki numaraya bakarak tahakkuk fiş no. öğrenmeniz mümkündür.

Eğer beyannamelerinizi Gelir İdaresi Başkanlığının web sitesinden onaylıyorsanız, GİB online işlemler için kullanıcı adı ve şifre bilgileriniz var demektir. Giriş yaparak beyanname onay işlemlerinizi tamamladıktan sonra ekranınıza düşecek olan belgelerde tahakkuk fiş no. bilgileri de yer alır. Tahakkuk fişi numarası bilginize tıkladığınızda kesilen tahakkuk fişini görüntüleyebilirsiniz. 

Hatta ekrandan PDF linkini seçerek tahakkuk fişinizi PDF dosyası şeklinde görüntüleyebilir, bilgisayarınıza kaydedebilir ve yazıcınız yardımıyla çıktısını alabilirsiniz.

Tahakkuk fişi sorgulama işlemlerini Gelir İdaresi Başkanlığının web sitesinden yapabileceğiniz gibi, e-Devlet üzerinden de “Tahakkuk Bilgileri Sorgulama” hizmetini kullanabilirsiniz. Bunun için öncelikle e-Devlet sistemine giriş yapmanız gerekir.

e-Devlet’in “Tahakkuk Bilgileri Sorgulama” sayfasından daha önce verdiğiniz beyannameleri listelediğinizde, onaylanarak tahakkuk fişi kesilmiş olan beyannamelerin tahakkuk fiş numaraları da listelenir. İncelemek istediğiniz tahakkuk fişinin, fiş no.sunu seçtiğinizde ilgili belgeyi görüntüleyebilirsiniz.

Mükellefin vergi borcu varsa ödemesi gereken meblağ, beyan ettiği gelirler üstünden hesaplanır. Bu sürece vergi değerlendirme süreci denir. Vergi tahakkuku ise, vergi borcunun kanunlarla belirlenen oran ve matrahlar üzerinden hesaplanarak vergi miktarının netleştirilmesidir.

En çok tercih edilen vergi değerlendirme yöntemi beyan yöntemidir. Mükellef, bilgilerini vergi dairesine iletir ve idare verilen beyanın doğru olup olmadığını kontrol eder.

Vergi tahakkuk fişi almak için mükelleflerin, bireysel olarak ya da mali müşavirleri aracılığıyla beyannamelerini kayıtlı oldukları vergi dairesine iletmeleri gerekir. Bu beyannameler incelenip değerlendirildikten sonra, mükellefin beyanname onay işlemini gerçekleştirmesi gerekir. Bu işlemle mükellef, vergi dairesine beyan ettiği gelirin doğruluğunu tekrar teyit eder ve vergi tahakkuk fişi bu onay sonrası hazırlanır. Böylece mükellefin vergi borcu kesinleşir ve borca ilişkin bilgiler vergi tahakkuk fişinde yer alır.

Tahakkuk fişi nasıl işlenir diye soracak olursak, finans ve muhasebe uzmanları, mükellefin vergi borcu ödemesi sonrasında ilgili mevzuatta yer alan usullere uygun olarak şirket defterlerine “beyanname makbuzu” olarak da kabul edilen bu belgeleri işleyecektir.

Her ay sonu itibarıyla veya en geç geçici vergi dönem sonlarında KDV, çalışan ücreti, sözleşmeye dayalı gelir ve giderlere ilişkin tahakkukların beyan edilmesi gerekir. Bu beyanlardan doğacak tahakkuk fişi muhasebe kaydının yapılabilmesi için, gelir ve gider tahakkukları gerektiren sözleşmelerin de muhasebe uzmanı ya da mali müşavirlerin tetkikine sunulmasını atlamamanızı öneririz.

KDV tahakkuku, işletmelerin Katma Değer Vergisi yükümlülüklerini yerine getirmek için düzenlediği bir muhasebe kaydıdır. KDV tahakkuku, işletmelerin hesaplanan KDV ve indirilecek KDV arasındaki farkı belirler. Bu işlemde şu kayıtlar kullanılır:

Bu kaydın amacı, KDV yükümlülüklerini belirlemek ve devlete ödenecek net KDV tutarını hesaplamaktır. Örneğin, KDV mahsup kaydı oluşturularak, önceki dönemlerden kalan KDV miktarı da bu kayıtlara eklenebilir. 

KDV tahakkuku nedir sorusunu bu bağlamda yanıtladığımızda, KDV’nin hem borç hem alacak tarafını muhasebe sistemine doğru bir şekilde kaydetmek olduğunu söyleyebiliriz. 

Tahakkuk fişi, işletmelerin mali kayıtlarını oluştururken başvurduğu en önemli belgelerden biridir. Bu fişler hem vergi işlemlerinde hem de işletme içi mali raporlamalarda kullanılır. İşte başlıca kullanım alanları:  

Tahakkuk fişi, işletmelerin düzenli mali kayıtlar tutması için temel araçlardan biridir. Vergide tahakkuk ne demek sorusunu ise bu fişin kullanıldığı en yaygın alanlardan biri olan vergi tahakkuk süreçleri üzerinden açıklayabiliriz. 

Bir tahakkuk fişinde yer alması gereken bilgiler şunlardır:  

Tahakkuk eden vergi ne demek? Bu, ödenmesi gereken ve yasal olarak kesinleşmiş vergi anlamına gelir. Örneğin, tahakkuk eden vergi, vergi tahakkuku nedir sorusunun da temel bileşenidir. 

Bulut tabanlı ön muhasebe programı Paraşüt’ü kullanarak gelir ve giderlerinizi, cari hesaplarınızı, çalışanlarınızın ücret ve vergi hesaplamalarını kolayca kaydedebilir ve güvenle saklayabilirsiniz. Dilerseniz Paraşüt hesabınıza mali müşavirinizi ekleyerek vergi beyan dönemlerinde bu verileri birkaç tıkla mali müşavirinizin sistemine aktarabilir, hatalı beyan ve gecikme cezası gibi yaptırımlara tabi olmadan finansal süreçlerinizi düzenli bir şekilde takip edebilirsiniz.

Henüz Paraşüt ile tanışmadıysanız kredi kartı bilgilerinizi girmeden anında hesap oluşturabilir ve Paraşüt'ü 14 gün ücretsiz deneyebilirsiniz.

Yazımız ilginizi çektiyse, vergilendirme, fatura ve ön muhasebeye ilişkin detaylı bilgiler içeren diğer yazılarımızı da inceleyebilirsiniz.