Sigorta primi nedir? Nasıl hesaplanır?

Sigorta primi, işverenler tarafından ödenen, çalışanların emekli olmasını, sağlık hizmetlerinden faydalanmasını ve işsizlik parası almasını sağlayan bir tutardır.

Sigorta primi brüt ücret üzerinden hesaplanır. Aşağıda sigorta prim oranlarını görebilirsiniz.

Sigorta primine esas aylık alt sınırı hesaplamak için ilgili yılın brüt asgari ücretini dikkate almak gerekir. 

2024 yılında asgari brüt ücret yani sigorta primine esas taban ücret 20.002,50 TL’dir. Asgari ücret üzerinden hesaplanan sigorta primi aynı zamanda en düşük sigorta primidir.  2024 yılı tavan ücreti 150.018,90 TL olmaktadır.

Günlük tavan ve taban ücretlerini aylık brüt tutarı 30’a bölerek bulabilirsiniz. Buna göre 2024 yılı için günlük tutar taban tutar 666,75 TL; günlük tavan tutar ise 5.000,63 TL olmaktadır.

Brüt ücret tutarınızı yukarıdaki sigorta primi oranları ile çarparak sigorta priminizi hesaplayabilirsiniz.

2024 yılında brüt asgari ücret tutarı 17.002,12 TL dir. Buna göre SGK primleri aşağıdaki olmaktadır.

2024 yılı bilgilerine göre Şirketiniz aşağıdaki koşulları sağlıyorsa işveren primini toplam %22,5 yerine %5 eksik olarak %17,5 ödeyebilirsiniz.

Özetle bu koşullar:

2024 yılı için brüt asgari ücret 20.002,50 TL olarak belirlenmiştir. İşverenler, %5'lik prim indiriminden yararlandıklarında, işveren payı %22,5'ten %17,5'e düşmektedir. Bu indirimle işveren, aylık yaklaşık 400 TL tasarruf sağlamaktadır. Bu tutar, teşviksiz prim tutarının yaklaşık %13,3'üne denk gelmektedir.

İşverenlerin bu konuda en fazla yaptıkları hata primleri zamanında yatırmayı atlayıp bu teşvikten yararlanamamasıdır. Bu nedenle bankada otomatik ödeme talimatınız olsa da, kendinizin de takip etmenizi öneririm.

Sigorta primi brüt tutar üzerinden hesaplandığı için öncelikle 25.000 TL net maaşın brüt tutarına göre hesaplanması gerekir. 25.000 TL net maaşın ilk aydaki brüt tutarı 36.000 TL olmaktadır. Sigorta prim oranları sabittir, ancak gelir vergisi oranları %15-%40 arasında değiştiği için net tutardan brüt tutara ulaşırken sonraki aylarda brüt tutarınız artabilir. 25.000 TL net ücretin %5 teşvikli olarak sigorta prim hesabı aşağıdaki gibi olacaktır.

Sigorta primlerinin, çalışan payının ve işveren payının ödeme sorumluluğu işverene aittir. Ödeme, tahakkuk yapılan aydan (örneğin Eylül) sonraki ayın (örneğin Ekim) son günüdür. Son gün tatil olan güne rastlarsa (örneğin pazar günü) bir sonraki gün ödenir.

Bir şirkette prim alarak çalışan satış müdürü olduğunuzu ve aylık brüt maaşınızın 18.000 TL olduğunu varsayalım. Yıl içerisinde başarılı performansınız nedeni ile Aralık ayında 15.000 TL prim hak kazanırsanız, ek olarak aldığınız primin 4.072,50 TL'si (tavan ücret – 18.000 TL) Aralık ayında sigorta primine tabi tutulur. Ancak priminizden arta kalan 10.927,50 TL ( 15.000TL – 4072,5 TL) ise sonraki iki ay sigorta primine tabi tutulmaya devam edilir.

Yani, ay içerisinde ek olarak alacağınız ücret sizi tavan ücret tutarının üzerine çıkarırsa da iki ay daha ek sigorta primi ödeme sorumluluğunuz bulunuyor. İki aydan sonra kalan bir tutar olursa, sigorta primi ödemiyorsunuz.

Bahsettiğimiz örnekte iki ay bittikten sonra kalan 2.782,5 TL sigorta primine tabi tutulmayacaktır. Buna göre bu örnekte olduğu gibi maaşı tavan ücret tutarına yakın olan çalışanların alacakları ek ödemeleri konusunda dikkatli olmaları ve yukarıda hesaba göre yıl içerisinde tek kalemde prim almaları daha avantajlı olabilir.