Gider pusulası muhasebe kaydı nasıl yapılır?

İşletmeniz üzerinden bir mal veya hizmetin satın alımını yaptığınız her durumda karşı tarafın vergi mükellefi olması gerekmez. Bu tür bir alışveriş sırasında satın alımı belgelememize yarayan araç gider pusulasıdır.

 

Gider pusulası nedir?

Gider pusulası nedir sorusunu en kısa şekilde, fatura yerine geçen belge olarak yanıtlayabiliriz. Detaylandırmak gerekirse, vergi mükellefi olmayan kişilerden satın alınan mal ve hizmetlerin karşılığında yapılan giderin muhasebe kayıtlarına geçirilmesini sağlayan belge, gider pusulasıdır. Ayrıca, tüketicilerin satın aldıkları ürünlerin iadesinde de gider pusulaları düzenlenir.

Gider pusulalarının şekil ve içerikleri hakkında bilgi sahibi olmak isterseniz bir gider pusulası örneği inceleyebilirsiniz. Gider pusulalarında yer verilen bilgilerin tamamının doldurulması, yani gider pusulası düzenleme örneği olarak ise, aşağıda paylaştığımız belgeyi inceleyebilirsiniz.

(image: gider-pusulasi-oernegi.webp)

 

Gider pusulası nasıl hesaplanır?

Gider pusulası hesaplama konusuna gelecek olursak, genellikle hesaplama yöntemi olarak iki farklı yol izlenir.

Bunlardan biri brüt tutar üzerinden hesaplama, yani alınan mal ya da hizmetin toplam tutarından gelir vergisi hesaplanmasıdır.

Bir diğer yöntem ise mal veya hizmetin karşılığı olan net tutar üzerinden, yani netten brüte gider pusulası hesaplamadır. Aşağıda bu iki yöntemi de birer örnekle ele alalım.

 

Gider pusulası hesaplama örneği

Öncelikle brütten nete gider pusulası hesaplama örneği üzerinden ilerleyelim:

Fiziksel bir ofis alanı kiralayan bir şirketin, bu alandaki su borularının değişimi için bir su tesisatçısından hizmet aldığını varsayalım. Bu hizmet karşılığında tesisatçıya brüt 5.000₺ ödenmiş olsun.

Bu koşulda brüt tutar üzerinden vergiler mahsup edildikten sonra kalan net tutar karşı tarafa ödenir. Yani 5.000₺ içinden %10’luk gelir vergisinin de ödenmesi gerekir.

Brüt ücret: 5.000₺

Gelir Vergisi stopajı = Brüt ücret X Gelir Vergisi stopajının oranı Gelir Vergisi stopajı = 5.000 X %10 = 500₺

Net ücret = Brüt ücret – Kesintilerin toplamı (Gelir Vergisi stopajı) Su tesisatçısına ödenen net ücret = 5.000 – 500 = 4.500₺

Şimdi aynı örneği net ücret üzerinden hesaplayalım. Bu durumda su tesisatçısının şirketten 4.500₺ net ücret talep edeceğini varsayarsak;

Net ücret: 4.500₺

Brüt ücret = Net ücret / (1 – Gelir Vergisi stopaj oranı) Brüt ücret= 4.500 / ( 1 – %10 ) = 5.000₺

 

Gider pusulası muhasebe kaydı nasıl yapılır?

Yukarıdaki örneğimizde hizmet karşılığı ödenen 4.500₺ net ücret hesapladığımız gider pusulasının muhasebe kaydı ise şu şekilde yapılır:

Hizmet Toplam Gideri = 5.000₺ Ödenen Gelir Vergisi = 500₺ Hizmet alımı = 4.500₺

 

Stopaj Nedir?

Peki sık kullanılan vergi terimlerinden biri olan stopaj nedir? Bir mal veya hizmetin satın alımı nedeniyle yapılan ödemeden; vergi dairesine ödenmek amacıyla yapılan kesintidir.

Stopaj yapılmış olan kişi, daha sonrasında vergi dairesine beyanda bulunursa, yapılan bu kesintiyi beyannamede hesaplanmış olan gelir vergisinden mahsup edebilir.

 

Gider pusulası stopaj oranları nedir?

Gider pusulası stopaj oranları hesaplanırken işin arızi ya da düzenli olup olmadığına ve karşı tarafın esnaf muaflığından yararlanıp yararlanmadığına bakılır. Bu iki durum, kişiye yapılan ödeme için uygulanacak stopajı belirler.

Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. maddesinde detaylı bir şekilde açıklandığı üzere kişi esnaf muaflığından yararlanıyorsa;

Kişi esnaf muafiyetinden yararlanmıyorsa, işin tek seferlik ya da düzenli olup olmadığı incelenir. Bu durumda ise;

 

Gider pusulası stopaj hesaplama nasıl yapılır?

Gider pusulası stopaj hesaplama, yukarıda alınan mal veya hizmete göre uygulanacak oranları paylaştığımız vergi kesintilerinin, brüt ücret üzerinden hesaplanmasıdır. Bu hesaplama için aşağıdaki formülü kullanabilirsiniz:

Gelir Vergisi stopajı = Brüt ücret X Gelir Vergisi stopaj oranı

Örneğin, bir hizmeti 10.000₺ brüt ücret karşılığında aldıysanız hizmet karşılığı uygulanan stopaj oranı %10 olduğu için,

Gelir Vergisi stopajı= 10.000 X %10 = 1.000₺ olacaktır.

Paraşüt gelir-gider programı ile gelir-gider takibi yapmanın yanı sıra gider pusulası düzenleme ve daha birçok ön muhasebe işlemini hızlı ve kolayca halledebilirsiniz. Siz de hemen 14 günlük deneme sürenizi başlatın, online ön muhasebe programı rahatlığı ile tanışın.

Yazımız ilginizi çektiyse ön muhasebeye ilişkin aşağıdaki blog yazılarımıza da göz atabilirsiniz.