Stok yönetimi nedir? Nasıl yapılır?

 

Stok nedir?

Stok, bir firmanın üretim yapabilmek için elinde bulundurduğu hammadde, yarı mamul, mamul ya da varlıklar tabii ürünlerdir.

Stok tutmak, stok takibi yapmak üretim firmalarının maliyet kalemlerinden biridir. Her maliyet gibi stok da alternatif maliyet yükseltilmeden kontrol altında tutulmalıdır. Hem üretim talebini karşılayacak kadar stok elde bulundurulurken hem de lojistik, saklama, aşınma vb. maliyetler düşürülmeye çalışılır.

Bir bakkal dükkanımız olduğunu düşünelim. Bakkalımızda şekerleri talebe göre çok ve çeşitli tutmaya çalışırken, son kullanma tarihleri yaklaşmadan tüketilmesi için çaba gösteririz.

Şeker (Ramazan) Bayramı gelirken şeker stokunu arttırırken, aşağı yukarı bir talep tahmini yapar ona göre sipariş verir, depomuzun aldığı kadarını saklarız. Bayram geçtikten sonra hala stoğumuzda şeker varsa ve bu şekerleri son kullanma tarihlerinden önce tüketemediysek stok yönetimini yanlış yapmışız demektir. Bu durumda dikkat etmeniz gereken, stok yönetiminizi depo takibi ile birlikte gerçekçi yapmanızdır.

Doğru yönetimi için stok kontrolünü belirli aralıklarla gerçekleştirmek önemlidir. İşletmelerin stok kontrollerini en etkili şekilde nasıl yapacaklarını anlattığımız yazımız bu anlamda faydalı olacaktır.

 

Stok neden tutulur?

 

Belirli dönemlerdeki talep artışını karşılama

Bakkal örneğimizde olduğu gibi belli dönemlerde karşılaşılan talep artışını yetişebilmek için stok tutulur. Stoklu olan ürünler talep oluştuğunda piyasaya arz edilebilir.

 

Hazırlıksız yakalanmama

Her ne kadar ticari faaliyet birtakım hesaplamalar ve tahminlerle kontrol altında tutulmaya çalışılsa da talep, arz ve ürün tedariği üçgeninde ortaya çıkabilecek önceden tahmin edilemeyen değişmelere karşı hazırlıklı olmak için stok tutulabilir. Bu sayede herhangi bir ürün ya da hammaddeye karşı ortaya çıkan talep sorunsuzca karşılanır.

 

Tedarik maliyetlerini düşürmek

Bir ürünün topluca sipariş verilmesi tedarik maliyetlerini düşürecektir. Hem lojistik hem de parça başı maliyet düştüğü için sürekli talebin olduğu ürün/hammeddeler yüksek hacimlerde alınarak stokta tutulabilir.

 

Spekülatif nedenler

Örneğin hammadde ya da nihai mal fiyatlarının yakın zamanda artacağı beklentisi karşısında işletmeler, bu fiyat dalgalanmasından etkilenmemek için stok tutma yoluna gidebilirler.

Eğer üretiminizin ana hammaddelerinin fiyatlarında dalgalanmalar yaşanıyorsa zaman zaman bu tip stok tutma stratejileri uygulayabilirsiniz.

Stok yönetimi üretim ve arz sürecini doğrudan etkiler. Bir işletmenin devamlılığı ve karlılığı için hayati önemdedir. Her işlem gibi stok yönetimi yapmanın da avantajları ve dezavantajları vardır.

 

Stok muhasebe kaydı

Bir işletmenin mevcut stokuna dair muhasebe kaydı oluşturulurken, stok çeşitlerine göre gruplama yapılır. Bu gruplamada stoklar hammadde, mamul ve yarı mamul stokları olmak üzere üçe ayrılır.

 

Stok yönetiminin avantajları

 

Stok yönetiminin dezavantajları

 

Stok maliyeti nedir?

Stok yönetiminin bel kemiği olan bir diğer konu da, maliyetlerdir. Aşağıda özet halinde verdiğimiz maliyet türlerine gelin, birlikte göz atalım.

Birim maliyeti: Bir işletmenin tedarikçisinden aldığı ürünün ya da kendi üretimini yaptığı ürünün fiyatıdır.

Sipariş maliyeti: Sipariş vermek için katlanılması gereken tüm maliyetleri içerir. Bunun içerisinde ürünlerin taşıma maliyetleri de vardır.

 

Stok bulundurma maliyeti nedir?

Bir ürünün belirli bir zaman aralığında, stokta tutulmasının maliyetidir.

 

Stok bulundurmama maliyeti nedir?

Bir siparişin stoklardan karşılanamaması durumunda ortaya çıkan veya stoklardan karşılanamayan talep miktarına işletmenin ulaşıncaya kadar geçirdiği zaman dilimiyle oluşan maliyetlerdir.

 

Stok kaydı nasıl tutulur?

Stok kaydı, bir işletmenin ürün akışındaki düzenini kontrol etmektir. Müşteri taleplerinin somut bir şekilde görülmesinde, ihtiyaçların çıkarıp listelenmesinde ve yeni ürün stokunda nelere yer verip nelere yer verilmemesi gerektiğine karar vermede büyük öneme sahiptir.

Her ürünün girilmesi, miktarının belirtilmesi, birden çok depoda bulunuyorsa hangi depoda ne kadarlık bir ürün olduğunun kaydedilmesi tahmin edersiniz ki hata yapmaya da açıktır.

Buradaki iş, ne kadar otomatikleşirse firma sahibine ve ürün departmanına o kadar rahat bir kontrol alanı ve hakimiyet yaratılmış olur. Bu nedenle günümüzde, geleneksel yöntemler bir kenara bırakılarak belirli araçlar ve uygulamalar aracılığıyla bu takip yapılmaktadır.

 

Stok takibi nasıl yapılır?

Stok takibi birçok yolla yapılabilir; kağıt kalem ile, excel benzeri bir program ile, kendi yazılımlarınız ile, stok takibine özel yazılımlar ile. Paraşüt ise size fatura takibi, cari hesap takibi, gelir gider takibi, raporlama, e-fatura ve online tahsilat ile entegre bir şekilde stok takibi sunar.

 

Paraşüt ile stok yönetimi

Online ön muhasebe programı Paraşüt, fatura takibi ve online tahsilat gibi entegre özellikleri ile beraber stok yönetimi yapmaya da olanak sunar.

 

Online stok yönetimi yapmak

Paraşüt'ün online stok takip programı üzerinde stok yönetimi yapmak mümkün. Bir yandan proforma fatura oluşturur, bir yandan gelir-giderinizi yönetirken, ürünlerinizin de stok takibini gerçekleştirebilirsiniz. Bunun için `Ayarlar `> `Uygulamalar` altından `Stok Takibi`’ni etkinleştirmeniz gerekmektedir.

Stok takip sistemi nedir, ne iş yapar? yazımıza göz atarak ayrıntılı bilgi alabilirsiniz.

Stok ve depo takibi özelliği ile beraber Paraşüt’ü 14 gün ücretsiz deneyebilirsiniz:

 

Bu yazılarımız da ilginizi çekebilir:

Proforma fatura nasıl hazırlarım?

Start-uplarda Ekiplerin Vazgeçilmez 3 Üyesi

Finansal Tablo Nasıl Hazırlanır?

Nakit Akışımı Nasıl Takip Ederim?