Kasa ve ortaklardan alacakların affı

Uzun zamandır beklenen düzenleme meclisten geçti, bugünlerde kanunlaşması bekleniyor. Bu kanun teklifi daha önce hayatımıza giren benzer düzenlemelerle oldukça paralel. Kanun içinde alacakların yapılandırılması, matrah artışı, işletme kayıtlarının düzeltilmesi var.

Bu yazımızda işletme kayıtlarının düzeltilmesi başlığı altında yer alan kasa ve ortaklardan alacaklar hesabının düzeltilmesi konusunu inceleyeceğiz. Kolaylık olması açısından bu uygulamaya kısaca “Kasa Affı” diyeceğiz; kasa affı ile kastedilen kasa ve ortaklardan alacak hesabının sıfırlanması olacaktır.

 

Kasa affı nedir?

Dönem içinde gerek giderler için evrak temin edilememesi gerekse şirketten para çekmenin maliyetinin yüksek olduğu durumlarda, "Kasa ve Ortaklar" cari hesap bakiyeleri artar. Bu hesapları azaltmanın 3 yolu vardır:

1. Şirket ile ilgili masraflar bu hesaplara kaydedilir.
2. Ortaklar için (YK üyelikleri var ise) huzur hakkı hesaplanır.
3. Şirket kârda ise dönem sonlarında kâr ortaklara dağıtılır.

İlk seçeneğin uygulaması kısıtlıdır; çünkü şirketin masraf bulması zordur. Bir noktadan sonra şirketin faaliyeti ile ilgili olmayan masraflar girilmeye çalışılır ki bu vergisel açıdan problemlidir.

İkinci ve üçüncü seçenekte ise vergi yükü vardır ve ortaklar bu vergi yükü altına girmek istemezler.

 

Kasa ve ortaklar cari hesaplarının bakiyelerinin yüksek olmasının sakıncaları

Eğer bu hesap bakiyeleri yükselirse, şirket açısından risk doğurur. Bu sebeple mali müşavirler olarak bu bakiyelerin düşürülmesini hatta mümkün ise kapatılmasını tavsiye ederiz.

Olası bir vergi denetiminde, vergi müfettişi, şirketin açıktan işlemleri olduğu sonucu çıkarabilir ki bu da vergi incelemesinin seyrini değiştirir. Bakiyeler yüksek olunca Vergi İdaresi'nin data merkezinde yapılan analizlerde şirketin denetlenme riskini artırır.

Bakiyelerin yüksek olması durumunda şirketten faiz ile para kullanımı olduğundan bahisle bu bakiyeler için günlük faiz işletilir (ADAT), firmaya hem ek KDV hem de kurumlar vergisi yükü getirir.

 

Kanunda ne öngörülüyor?

Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede olmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklar için %3 vergi ödeyerek düzeltme (Kasa affı),

İşletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan mal, makine, teçhizat ve demirbaşları, tabi olduğu oranın yarısı oranında KDV hesaplayarak kayda alma,

Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede olmayan mal, makine, teçhizat ve demirbaşlarla ilgili kayıtları, bütün vergisel yükümlülükler yerine getirilerek düzeltme.

 

Kasa affının maliyeti nedir?

Şirketiniz karda (yani kurumlar vergisi ödüyor) ise:

1. Görünen maliyet; silinecek tutarın %3’i
2. Alternatif maliyet/fırsat maliyeti; silinen tutar ve ödenen %3 vergi gider yazılamadığı için %25 kurumlar vergisi (şirketiniz kârlı ise) avantajından faydalanamama. Eğer Huzur hakkı ile bu tutar çekiliyor olsa idi, huzur hakkının brüt tutarını gider yazacak ve bu gider karşılığında da %25 kurumlar vergisi ödemeyecektiniz.

Bir örnek üzerinden gidelim; Şirketiniz karda, hiç huzur hakkı yapılmadı ve silinecek tutar 150.000 TL olsun. Bu durumda huzur hakkı hesaplayarak 150.000 TL’yi ek vergi maliyeti olmadan sıfırlayabilirsiz. Halbuki kasa affından faydalansaydınız 4.500 TL ek vergi ödeyecektiniz.

Şirketiniz zararda (yani kurumlar vergisi ödemiyor) ise:

Görünen maliyet; silinecek tutarın %3’i.

 

Kasa affından faydalanmalı mıyım?

Ya da

Maliyet harici başka faktörler ile değerlendirmemiz gerekir ise kasa affından faydalandığınız tutar için vergi idaresi inceleme yapmayacaktır.

Eğer kayıtlarınız sıkıntılı ise ya da geçmiş dönemlerde yanış kayıtlar olduğunu düşünüyor iseniz bu durumda kasa affından faydalanmak avantajınıza olacaktır. Kasa affını matrah artışı ile beraber düşünmeniz faydalıdır.

İleride olası vergi riskleri ile karşılaşmamak için bu ve benzeri konularda mali müşavirlerden destek almanızda büyük yarar vardır.