Influencer anlaşmaları hakkında bilmeniz gerekenler

Reklam dünyasının son trendi “Influencer Sözleşmeleri” Kuşkusuz ki, hem marka hem de influencer tarafından büyük hassasiyetler barındırıyor. Peki influencer sözleşmesi ne oluyor, neleri barındırıyor gelin, birlikte inceleyelim.

 

Influencer marketing nedir?

Influencer, belirli bir takipçi kitlesine sahip olan, hitap ettiği takipçi kitlesinin gündelik alışkanlıklarını ve alışveriş alışkanlıklarını etkileyen, sosyal paylaşım kanallarında belirli bir güce ve popülerliğe sahip olan bilirkişidir.

Markalar, influencer işbirliği ile marka bilincini artırabilir, potansiyel müşterilerinizle yakınlık kurarak bir kitle oluşturabilir ve satışları artırabilir. Ancak influencer’ların sosyal medya kanallarında yaptıkları paylaşımların reklam olup olmadığının anlaşılması her zaman kolay değildir.

Influencer’lar anlaşmalı markanın ürününü tanıtırken açıkça reklam yapmanın yanı sıra, reklam olduğu kolay ayırt edilemeyen ve standart bir reklam gibi görünmeyen viral reklam, ürün yerleştirme gibi birçok reklam yöntemine de başvurabilirler.

Ürün yerleştirme, açık reklam değildir ve reklamı yapılan markaya karşı olumlu duygular yaratmak amacıyla markanın ürününe veya hizmetine doğal yollarla içeriklerinde yer vermesidir. Bu yöntem, influencer’ın doğal bir kullanım sağladığı izlenimini verir ve marka ile daha güçlü bir bağ kurulmasını sağlar.

Bu noktada “Viral reklam nedir?” sorusunu da hemen cevaplayalım. Sosyal medya paylaşım sitelerinde kullanıcıların ağızdan ağza yöntemi ile yaydıkları içeriklere viral reklam denir.

Takipçilerin, influencer’ın yaptığı tanıtımların böyle bir reklam türü veya doğrudan reklam olduğunu anlamakta güçlük çekmesi nedeniyle Ticaret Bakanlığı 5 Mayıs 2021 tarihinde bu konuda bir kılavuz yayınlayarak ticari reklam uygulamalarının düzenlenmesini sağlamıştır.

 

Ürün yerleştirme hakkında mevzuat

Reklam ve ticari uygulama faaliyetlerinin kullanıcılar tarafından rahatça anlaşılabilmesi için Ticaret Bakanlığı Reklam Kurulu tarafından bir düzenlemeler getirilmiştir. Reklam Kurulu tarafından hazırlanan “Sosyal Medya Etkileyicileri Tarafından Yapılan Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Hakkında Kılavuz” (“Kılavuz”), 5 Mayıs 2021 tarihinde Ticaret Bakanlığı internet sitesinde yayımlanmıştır.

Kılavuzda, Influencer “Sosyal Medya Etkileyicisi” olarak tanımlanmakta ve sosyal medya etkileyicileri tarafından yürütülen ticari reklam ve uygulamalara ilişkin düzenlemeler yer almaktadır.

Kılavuz kapsamında sosyal medya etkileyicileri aracılığıyla yapılan reklamlar bakımından düzenlenen temel ilkeler şöyledir: * Sosyal medya etkileyicisi aracılığıyla yapılan reklamların, açık ve anlaşılır şekilde ifade edilmesi ve ayırt edilebilir olması zorunludur. Her türlü iletişim aracında olduğu gibi sosyal medyada da sesli, yazılı ve görsel olarak örtülü reklam yapılması yasaktır.

Sosyal medya etkileyicileri tarafından kullanılan etiket ve açıklamalar * Paylaşım içinde kullanılan renklerden ve arka fondan ayırt edilebilir nitelikte ve kolaylıkla okunabilir büyüklükte olmalıdır. * Tüketicilerin paylaşımla ilk karşılaştıkları anda başka bir şey yapmalarına gerek kalmadan paylaşımın ticari reklam olduğu anlaşılacak biçimde ve konumda belirtilmelidir. * Paylaşımda başka etiket veya açıklamalara yer verilmesi durumunda, bu etiket veya açıklamalar arasında görünebilir şekilde belirtilmelidir. * Paylaşımın yer aldığı mecranın arayüz ve teknik özellikleri de dikkate alınarak tüketiciler tarafından ilk bakışta fark edilebilecek biçimde sunulmalıdır.

Sosyal medya etkileyicileri: * Henüz deneyimlemediği bir mal veya hizmete ilişkin, tüketiciler nezdinde o mal veya hizmeti onaylayacak ya da deneyimlediği algısı yaratacak şekilde ticari reklam amacıyla paylaşımda bulunamaz. * Bir mal veya hizmete ilişkin nesnel, ölçülebilir, sayısal verilere dayanmayan ve ispatı mümkün olmayan bilimsel araştırma ve test sonuçları hakkında iddialarda bulunamaz. * Doktor, diş hekimi, veteriner hekim ve eczacılar ile sağlık kuruluşları tarafından sunulan mal veya hizmetlere yönlendirmede bulunamaz, bu mal veya hizmetlerin tanıtımını yapamaz. * Kendisine reklam veren tarafından hediye edilmiş bir mal veya hizmeti kendisinin satın aldığı izlenimi oluşturamaz. * Bir mal veya hizmetin ticari reklamına ilişkin herhangi bir reklam verenden maddi kazanç ve/veya ücretsiz ya da indirimli mal veya hizmet gibi faydalar sağladığı süre boyunca kendisinin sadece bir tüketici olduğu izlenimi oluşturamaz. * Herhangi bir malın ticari reklamında, efekt veya filtreleme uygulamalarını kullanması durumunda görüntünün filtrelendiğini açıkça belirtir. * Sosyal medya aracılığıyla bir mal ve/veya hizmet hakkında iletişim kurmak için sistematik olarak sahte veya var olmayan kimlikleri toplu olarak oluşturamaz ve/veya kullanamaz.

 

Rekabet yasağı sözleşmesi nedir?

Bu pazarlama yönteminde dikkat edilmesi gereken bir diğer husus da aynı alanda hizmet/ürün sunan firmalarla işbirliği konusunda kısıtlayıcı maddelere yer verilmesidir.

Rekabet yasağı sözleşmesi, influencer'ın iş sözleşmesi sona erdikten sonra işverene rakip bir işletme açmasını, rakip bir işletmede işe girmesini veya bunların dışında rakip işletme ile herhangi bir menfaat ilişkisine girmesini yasaklayan hükümleri kapsar.

(image: influencer-sozlesmesi-nasil-hazirlanmali.webp Title: İnfluencer Sözleşmesi Nasıl Hazırlanmalı)

 

Influencer sözleşmesi nasıl hazırlanmalı?

Influencer’ın kılavuz uyarınca reklam faaliyetine başlamadan önce reklam verenle, reklam ajansıyla, influencer ajansı/ajansları ve menajeriyle belli sözleşmeler yapması gerekir. Aynı zamanda influencer’ların gelirleri vergi dairesi tarafından takip edildiğinden tüm iş birliklerinin sözleşmeyi ve faturalı olması bunun için de Influencer’ın vergi açılışı yapması gerekir.

Influencer’ın fatura kesmesi için vergi açılışı yaparak şahıs şirketi kurabileceği gibi daha kurumsal bir yapıda işlerini yürütmek istemesi halinde anonim şirket veya limited şirket gibi bir şirket de kurabilir.

Influencer’ın ilk adım olarak vergi açılışını yapmasının ardından, kendisini hukuken bağlayacak olan ajans veya reklam verenle hizmet sözleşmelerini akdetmelidir.

 

Ajans ile yapılacak influencer sözleşmesi

Influencer’ın reklam ajansı veya influencer ajansı ile yapacağı sözleşmedeki önemli konular aşağıdaki gibidir:

Hizmet sürekliliği: Ajans ile influencer arasındaki iş ilişkisinin tek seferlik bir hizmete mi yoksa menajerlik gibi düzenli bir hizmet ilişkisine mi dayandığının tespiti önemlidir.

Münhasırlık: Influencer’ın ajans dışında da markalar veya diğer ajanslar ile görüşüp görüşemeyeceği sözleşmede açık şekilde yer almalıdır.

Hizmet: Paylaşımların kalitesi, içeriği, yayınlanacak mecralar, ne sıklıkla paylaşılacağı, kaç adet paylaşılacağı ve görselleri ile metinleri ajans tarafından kontrol edilmeli veya gerekli bilgilendirmeler ajans tarafından Influencer’a iletilmelidir.

Süre: Sözleşmenin süresi yalnızca içerik paylaşımı veya kampanya süresi ile sınırlı olmayıp ajans ile olan iş ilişkisi değerlendirilmelidir.

Ajans ile influencer arasındaki ilişki: Hizmetin ifa edilmesine ilişkin ajansın rolünün nasıl olacağı ve marka ile Influencer arasında nasıl bir denge kuracağının bilgisi Influencer tarafından talep edilmelidir. Ajans ile Influencer arasındaki ticari konular (komisyon, iş geliştirme, tanıtım vb. konular) menajerlik, aracılık ve hizmet koşulları çerçevesinde değerlendirilmelidir.

Ödeme: Hizmet bedeli, ödeme koşulları ve ödeme karşılığı kesilecek faturanın içeriği konusunda taraflar mutabakata varmalıdır.

Fikri mülkiyet: Yaratılan içeriklerin mülkiyeti ve kullanımı Influencer ile ajans arasında düzenlenmelidir.

Geri dönüşler: Kullanıcılardan gelen geri dönüşlerin iletilmesi

 

Reklam veren ile yapılacak influencer sözleşmesi

Influencer’ın reklam veren veya “marka” ile yapacağı sözleşmedeki önemli konular aşağıdaki gibidir:

Kampanya koşulları: Eğer Influencer bir kampanya kapsamında tanıtım yapıyorsa kampanyanın içeriklerinin açık şekilde belirtilmesi gerekir.

Münhasırlık: Influencer’ın tanıtım yaptığı süre boyunca veya sonrasında benzer markalar ile çalışıp çalışamayacağı sözleşmede açık şekilde yer almalıdır.

Hizmet: Paylaşımların kalitesi, içeriği, yayınlanacak mecralar, ne sıklıkla paylaşılacağı, kaç adet paylaşılacağı, paylaşım görselleri ile metinleri hakkında gerekli bilgilendirmeler reklam veren tarafından Influencer’a iletilmelidir. Ayrıca reklam verenin başkaca talepleri olması halinde bunlar da açıkça yer almalıdır.

Süre: Sözleşmenin süresi; kampanyanın süresi belirlenmelidir.

Ödeme: Hizmet bedeli, ödeme koşulları ve ödeme karşılığı kesilecek faturanın içeriği konusunda taraflar mutabakata varmalıdır.

Fikri mülkiyet: Yaratılan içeriklerin mülkiyeti ve kullanımı Influencer ile marka arasında düzenlenmelidir. Yeniden kullanım paylaşım vb. konular değerlendirilmelidir.

Geri dönüşler: Kullanıcılardan gelen geri dönüşlerin iletilmesi

Son olarak; influencer’lara ajans veya reklam veren ile yazılı bir sözleşmeleri olmasını, tüm gelirlerini vergilendirmeleri ve fatura karşılığı ödeme almalarını, düzenleyici mevzuatlara dikkat etmelerini ve bu konularda konularda yetkin bir avukat ile çalışmalarını tavsiye ederiz.

Ön muhasebenizi dijitale taşımaya ne dersiniz? Türkiye'nin ilk online ön muhasebe programı Paraşüt ile işletmenizi güvenli ve kolay bir şekilde dijitale taşıyın; kârlı ve bir o kadar da hızlı yeni döneme adım atın.

Paraşüt'ü 14 gün boyunca ücretsiz kullanabilmek için kredi kartı gerekmeden hemen hesap oluşturun.