Hizmet ihracatı nedir? Faturası nasıl kesilir?

Hizmet ihracatı, Türkiye’de gitgide artan bir kavram olarak karşımıza çıkar. Sınırları aşıp yurt dışında da faaliyet göstermek isteyen işletmelerin radarında olan bu ihracat türünün muhasebe işlemleri de faaliyeti kadar önemlidir. Gelin, bu kavramın ne anlama geldiğini ve hizmet ihracatı teşvikleri ve faturalandırma işlemlerini birlikte inceleyelim.

Temelden başlayarak adım adım gidelim. TDK’ya göre hizmet; birinin işini görme veya birine yarayan bir işi yapma demektir. KDV kanununda ise hizmet, teslim ve teslim sayılan haller ile mal ithalatı dışında kalan işlemler olarak tanımlanır.

Günümüzde hizmetler internet, sosyal medya gibi teknolojik gelişmeler sayesinde, hizmeti sunan ve alanın fiziki olarak karşı karşıya gelmeden, online temas kurması ile verilebilmektedir.

Bilgisayar ve IT hizmetleri, veri tabanı hizmetleri, yazılım hizmetleri, her türlü elektronik ve teknolojik ortamda sağlanan danışmanlık, muhasebe, mühendislik, mimarlık, Hukuk danışmanlığı vb. gibi hizmetleri online hizmetler kapsamında örneklendirebiliriz.

Bu nedenle hizmetler artık günümüzde uluslararası bir çalışma alanı oluşturur. Hatta teknoloji alanında çalışan yazılımcılar bir ülkede ikamet edip farklı bir ülkedeki işyerine hizmet verip çalışabilmektedir.

İhracat, bir ülkenin ürettiği malları başka bir ülkeye veya ülkelere satmasıdır. Bir başka deyişle, dış satım olarak özetleyebiliriz. Genellikle ihracat dediğimizde ilk akla gelen mal alım satımı olsa da bir de bunun ihracat hizmetleri kısmı vardır.

“Hizmet ihracatı nedir?” sorusuna en genel cevabı şöyle verebiliriz: Hizmet ihracatı, ihracatta malın yerine hizmetlerin sunulduğu bir modeldir. Farklı ülkelere ya da yurt dışındaki firmalara yapılan hizmet satışıdır. Örneğin, Türkiye’deki bir inşaat firmasının yurt dışında bir firma ile anlaşarak bir inşaat projesini alması ve buna dair hizmet vermesi hizmet ihracatına girer.

Bir hizmetin ihracat teslimi sayılabilmesi için KDVK’ya göre belirtilen koşulların yerine getirilmesi gerekir. Hizmet ihracatının şartları şöyledir:

1. Hizmetler yurt dışındaki bir müşteri için yapılması,
2. Fatura veya benzeri nitelikteki belgenin yurt dışındaki müşteri adına düzenlenmesi,
3. Hizmetten yurt dışında faydalanılması gerekir.

Bu nedenle hizmet ihracatı soyut bir kavram olan faydalanmanın nerede olduğu sorunu ile karşı karşıyadır.

Maliye yurt dışındaki bir müşteri için web sitesi tasarlayan yazılımcının oluşturduğu web sitesinden tüm dünya ve dolayısı ile Türkiye’de de yararlanılacağından bunu hizmet ihracı kapsamına almamaktadır.

Bir başka örnek olarak, Türkiye'de çekimi gerçekleştirilen bir reklam tanıtım filmi üzerine olsun. Film sahibi yurt dışı alıcısıdır. Alıcı tarafından Türkiye'deki internet kullanıcılarının da erişimine imkan verilecek şekilde internet sitesinde ve Facebook, YouTube gibi sosyal platformlarda reklâm amaçlı yayınlanması ile hizmetten Türkiye'de de yararlanılacaktır.

Bu nedenle, sunulan reklam tanıtım filmi hazırlama hizmetinin, hizmet ihracı kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir. Hizmet bedeli üzerinden KDV hesaplanması gerekmektedir.

Ancak son yayımlanan KDV Genel Tebliğ ile bu çerçevede hizmet ihracatında KDV istisnası ele alınmış ve yararlanma şartlarına açıklık getirilmiştir. Eski uygulamada hizmetten yurtdışında faydalanılması konusunda problemler vardı. Bu konuda yeni tebliğ ile birçok örnek verilmiş ve faydalanma kriteri çerçevesinde yaşanan problemler açıklığa kavuşturulmuştur.

Hizmet ihracatı işlemlerinde yurtdışından kazanılacak döviz bedellerin tamamının tasarrufu serbesttir. Bu bedellerin Türkiye’ye getirilmesi ve bozdurulması mecburi bir durum değildir. Ancak buna rağmen eski uygulama ve yeni tebliğde belirtilen mükelleflerin KDV iadesi talep etmeleri durumda hizmet bedelinin döviz olarak yurda getirilmesi ve döviz alım belgesinin tevsik edilmesi şartı halen devam etmektedir.

Bazı sektörlere hizmet ihracatını teşvik edici devlet yardımları da söz konusudur. Özellikle sağlık turizmi, bilişim, eğitim, film ve yönetim danışmanlığı sektörlerine yönelik destek unsurları bulunmaktadır.

Döviz kazandırıcı hizmet ticaretinin desteklenmesine yönelik destekler: * Ürün-hizmet tescil desteği, * Marka yurtdışı tescil ve korunma desteği, * Rapor ve yurt dışı şirket alımına yönelik danışmanlık desteği, * Belgelendirme desteği, * Reklam, tanıtım ve pazarlama desteği, * Yurt dışı birim desteği, * Danışmanlık desteği, * Acenta komisyon desteği, * Tercümanlık desteği, * Hasta yol desteği, * Yurt içi tanıtım-eğitim desteği, * Bilgisayar oyunu-mobil uygulama pazara giriş desteği, * Film yurt dışı pazarlama desteği, * Bilgisayar oyunu-mobil uygulama komisyon desteği, * Bilgisayar oyunu-mobil uygulama geliştirme desteği, * Film platosu-stüdyosu kullanım gideri desteği ve film reklam desteği, * Ticaret ve alım heyeti desteği, * Yarışma-etkinlik desteği, * Bireysel Fuar Katılım Desteği gibi destekler bulunmaktadır.

Hizmet ihracatının bir faydası da, bazı sektörlerdeki hizmet ihracatçılarına yönelik hususi damgalı pasaport uygulamasıdır. Bu uygulamada; belirli sektörlerde çalışan firma yöneticilerine Yeşil pasaport diye tabir edilen hususi damgalı pasaport verilmektedir.

Hususi damgalı pasaport verilen sektörler şöyledir:

Hizmet ihracatı yeni teknolojik gelişmelerle tüm dünya ülkelerine yapılabilen, hizmet verene birçok faydayı içinde barındıran ve de çeşitli desteklerle maliyetlerin düşük olduğu bir sektör haline gelmiştir. Özellikle fazla maliyetli olmayan bilgisayar donanımları ile bu hizmetlerin verilebiliyor olması ilerleyen yıllarda birçok kişiye yeni kazanç kapıları açacaktır.

e-Fatura kullanıcı iseniz hizmet ihracatı faturanızı e-arşiv fatura olarak düzenlemeniz gerekir. Ancak alıcı serbest bölgede bir e-fatura kullanıcısı ise düzenleyeceğiniz fatura e-arşiv olamayacağı için bu alıcıya e-fatura düzenlenmesi gerekir. buradaki önemli noktalardan biri de fatura oluştururken ihracat e-fatura olarak değil; temel/ticari fatura olarak oluşturmalı, fatura tipini ise "istisna"olarak seçmeniz gerekir.

Hizmet ihracatı faturası kesilirken satıcı, alıcı ve hizmet ile ilgili bilgilere eksiksiz bir şekilde yer verilmesi önemlidir. Ayrıca faturada hem alıcı hem de satıcıya ait iletişim bilgilerinin de eklenmesi iyi olacaktır.

Paraşüt üzerinden de kolayca hizmet ihracat faturası kesebilirsiniz. Paraşüt üzerinden hizmet ihracat faturasını e-arşiv fatura olarak düzenleyebilirsiniz. e-Arşiv fatura düzenlerken dikkat edilmesi gereken birkaç önemli nokta şöyledir:

Hizmet ihracatı yapıyor ve verdiğiniz hizmeti faturalandırmak istiyorsanız, bu işlemlerin tümünü Paraşüt ile kolayca gerçekleştirebilirsiniz. Henüz Paraşüt kullanıcısı değilseniz aşağıdaki butona tıklayarak hesap oluşturabilir ve uygulamamızı 14 gün ücretsiz deneyebilirsiniz.