Estonya’da Şirket Kurmak

 

Estonya’da şirket kuruluşu

Çevrenizde birçok kişiden şu cümleyi duyabilirsiniz: “Estonya’da şirket kur; daha az vergi öde.” Neden Estonya derseniz, çünkü e-residency (digital vatandaşlık) programları oldukça popüler ve bu program ile Estonya’da şirket kurmak çok kolay. Birçok işleminizi internet üzerinden yapabiliyorsunuz, vergileri bile ödeyebiliyorsunuz.

Ayrıca kurumlar vergisinde de avantajlar söz konusu. Peki, Türkiye’deki faaliyetiniz için Estonya’da şirket kurduğunuzda gerçekten bir maliyet avantajı (vergi, harç, masraf vs.) sağlar mısınız?

 

Estonya’da e-resident nasıl olunur?

İlk önce Estonya’da şirketi nasıl kurabileceğiniz konusuna kısaca değinelim. İlk önce e-Vatandaşlık (e-residency) başvurusu yapılmalıdır. Bu noktada, e-residency’nin bir vatandaşlık alma programı olmadığını belirtmemizde fayda var.

Estonya’da şirket kurulumu için gerekli belgeler * Kimlik bilgileri * İletişim bilgileri * Pasaport bilgileri * Fotoğraf (4x5 cm) * Başvuru nedeni şirket kurma ise iş planı * Ek bilgiler (sosyal medya hesapları, örneğin: LinkedIn)

 

Başvuruda dikkat edilmesi gerekenler:

 

Estonya’da şirket kurma maliyeti

Bundan sonraki süreçte şirketinizi online olarak kurabilirsiniz ya da bu konuda hizmet veren şirketler ile çalışabilirsiniz. Şirketinizi Ltd olarak ve tek ortaklı kurabilirsiniz.

Şirketinize Estonya’da bir adres gerekecek, bu sanal ofis de olabilir. Şirket kuruluş sermayesi en az 2500 €’dur. Şirket kuruluşu için unvan seçilecek, faaliyet alanı belirlenecek. Kuruluş için devlete 190€ state tax ödenmesi gerekiyor.

Eğer bu konuda destek almak isterseniz çok sayıda şirket, hem şirket kuruluşu, hem sanal adres kullanımı hem de aylık raporlama, muhasebe ve beyanname hizmeti veriyorlar, ki bu hizmet aylık 50€ ile 200€ arasında değişebiliyor. (Genelde +%20 KDV)

Şirket kuruluşu her ne kadar kolay olsa da şirketi kapatmak o kadar kolay değil. Tasfiye süreci en az 7-8 ay sürüyor ve bu dönemde tasfiye memuru olarak Eston vatandaşının atanması gerekiyor.

 

Estonya'da Vergilendirme

Gelelim vergi konusuna... Estonya’da kurumlar vergisi oranı %20 ama kâr dağıtmadıkça bu vergiyi ödemiyorsunuz, bir başka ifade ile kurumlar vergisi öteleniyor. KDV (%20), ücret stopajı (16.000 Euro üstü) ve sosyal güvenlik (%33) ödemeleri ise aylık.

Görüldüğü üzere, vergi oranları Türkiye’den çok farklı değil. Kişisel görüşüm eğer önemli bir gereklilik yok ise, sırf vergi konusu için yurt dışında ya da Estonya’da şirket kurulmamalı.

Türkiye’de bile oldukça karmaşık olan muhasebe ve vergi sistemini yönetmek zor iken bunun üstüne yurt dışında mevzuatını bilmediğimiz bir yerde şirket kurarak muhasebe ve vergi konularındaki karmaşıklığı artırmaya gerek yok.

Amacınız Avrupa Birliği’ndeki şirketlere açılmak, Paypal kullanmak ise Estonya’da şirket kurulabilir. Amaç vergiyi daha az ödemek/vergi kaçırmak ise risk almaya gerek yok.

Ayrıca Estonya’da kurduğunuz şirkette kârı bir şekilde dağıtmanız durumunda ek vergi ve yükümlülüklerle karşılaşabilirsiniz. Bu ek vergi yükümlülükler Estonya’da olabileceği gibi Türkiye’de de başınıza gelebilir.

Türkiye’de faaliyet gösteren bazı firmalar Estonya ya da başka bir ülkede 2. bir şirket kurup Türkiye’de KDV ya da stopaja tabi bazı gelir ve harcamaları yurt dışındaki şirket üzerinden yaparak KDV ya da stopaj ödemiyor ve sonrasında yurt dışında kurulu şirket ile Türkiye’de kurulu ilişkili şirket arasında faturalaşma yaparak gelir ya da harcamayı vergisiz olarak getiriyor.

Her ne kadar bu işlemler üzerinden az vergi ödeniyor olsa da işin özünde Türkiye’nin vergi kaybı olduğu için iki ilişkili şirket arasında yapılan faturalaşmada vergi kaçırılmış oluyor. Transfer Fiyatlaması uygulamasına konu olan bu işlemler karşılığında ileride yüksek vergi cezaları gelebilir.

KDV ve stopaj hesaplamalarında hizmetin nerede verildiği ya da hizmetten nerede faydalanıldığı önem taşıyor. Hizmetin verilmesi ya da hizmetten faydalanılması Türkiye’de ise KDV ve stopajın konusuna girecektir. Hizmetin verilmesi ya da hizmetten faydalanılması Türkiye’de değil ise bu hizmet KDV ve stopajın konusuna girmeyecektir.

Bu sebeple KDV ve stopajı daha az ödemek için yurt dışında 2. şirket kuruluyor ise, Türkiye’de faydalanılan hizmetin toplam hacime oranı önemli. Eğer hizmetten büyük oranda yurt dışında faydalanılıyor ise, o zaman Türkiye’de de KDV ve stopaj olmayacak.

Aşağıdaki örneklerle Türkiye’deki vergi yüküne bakalım.

Örnek 1

Yurtdışındaki firmalara Türkiye’den yazılım hizmeti veriyorsunuz ve yurt dışındaki müşterinize fatura kesiyorsunuz.

KDV: Hizmet ihracı olduğu için KDV olmayacak.

Kurumlar/Gelir vergisi:29 yaş altında ve şahıs şirketi iseniz vergi teşviki var ve 3 yıl boyunca yıllık 75.000 TL gelir için vergi ödemezsiniz. Bu şartları taşımıyor bile olsanız, yurt dışına verdiğiniz yazılım hizmeti gelirinin %50’sinin vergisini ödersiniz. Estonya’da şirket kurduğunuzda bu teşviklerden faydalanamayabilir ve vergi yükünüz artabilir.

Örnek 2 Google ya da Apple ekosisteminde program ya da oyun ürettiniz, in-app purchase gelirleriniz var. Türkiye’de bu gelirler karşılığında ödemeyi yapan tarafa fatura kesilmesi gerekir.

KDV:Apple/Google’ın size ödeme yaptığı tutarı hangi ülkeden tahsil ettiğine göre değişir. Eğer Apple/Google’a ödeme Türkiye’deki kullanıcıdan yapılmış ise bunun için KDV hesaplanması gerekir. (bu konu karışık ve net olmayan bir konu, farklı görüşler var). Eğer Apple/Google’a ödeme Türkiye dışındaki bir ülkeden yapılmış ise KDV yoktur. Eğer Apple/Google ödemelerini Estonya’da kurduğunuz şirkete aktarırsanız KDV yoktur.

Kurumlar/Gelir vergisi: In-app purchase gelirleri vergiye tabi.

Örnek 3 Ürününüzün reklamını Google ya da Facebook/Instagram üzerinden yapıyorsunuz ve Google ve Facebook’a ödeme yapıyorsunuz.

KDV:Google ya da Facebook’un ödemeler karşısında size kestiği fatura tutarı üzerinden %18 KDV2 hesaplanıp ödenmesi gerekir. Ödenen bu vergi KDV1 beyannamesinde indirim konusu yapılır; devir KDV1 var ise devir KDV1 artar. Burada reklamın nerede faydalanıldığı/gösterildiği önemlidir. Türkiye’de faydalanılan kısmı üzerinden KDV hesaplanacak, Türkiye’de faydalanılmayan kısmı üzerinden ise KDV hesaplanmayacaktır.

Stopaj:Yurt dışı internet reklamı ödemesi üzerinden %15 stopaj hesaplanıp ödenmelidir. Burada reklamın nerede faydalanıldığı/gösterildiği önem taşır. Türkiye’de faydalanılan kısmı üzerinden KDV hesaplanacak, Türkiye’de faydalanılmayan kısmı üzerinden ise KDV hesaplanmayacaktır. Estonya’da kurulu şirket Google ya da Facebook’a internet reklamı ödemesi üzerinden stopaj ödemez.

 

Son söz:

Yurt dışında şirket kurmak vergi açısından avantajlı olmayabilir. Bunu sizin iş yapış şeklinize, ürün ve hizmet niteliğine, müşteri ve maliyet yapınıza, büyüme stratejinize göre ayrı ayrı değerlendirmek gerekir. Bu konuda bir karar almadan önce mutlaka Mali Müşaviriniz ile görüşüp avantaj ve dezavantajları sıralayın, önceliklerinizi belirleyin. Mümkün ise bu konuyu tecrübe etmiş ya da bu işin uzmanı kişilerden görüş alabilirsiniz.

 

İlginizi Çekebilecek Diğer Yazılarımız:

Yunanistan'da Şirket Kurmak

Karadağ'da Şirket Kurmak

Bir Personelin İşletmeye Olan Maliyetinin Hesaplanması