Katma Değer Vergisi (KDV) Hesaplama

KDV, yani katma değer vergisi, mal veya hizmet alımlarında devlete ödenen bir vergidir. Bu vergi genellikle son tüketiciler tarafından karşılanır ve gerektiği durumlarda KDV hesaplama işlemleri yapılır. Hem işletmeler hem de muhasebeciler için KDV dahil hariç hesaplama yapmak; ürün veya hizmetin vergili/vergisiz fiyatını bilmek için önemlidir. 

KDV Hariç Hesaplama Nasıl Yapılır?

Fatura düzenlerken veya maliyet hesaplarken de ürün veya hizmet için KDV dahil fiyat yerine KDV hariç hesaplama yapılır. Peki, işletmelerin kar marjlarını daha net hesaplayabilmeleri ve vergi ödemelerini daha rahat yönetebilmeleri için KDV hariç hesaplama nasıl yapılır?

KDV dahil olarak belirlenmiş bir maliyet içerisinden KDV’yi çıkarmak için şu formülü kullanabilirsiniz.

KDV Hariç Fiyat = KDV Dahil Fiyat / (1 + KDV Oranı)

Örneğin, %20 KDV oranı için bir ürünün KDV dahil fiyatı 1.500 TL ise bu ürünün vergisiz fiyatını bulmak için 1.500’ü 1.20’ye bölün.

 1.500 ÷ 1.20 = 1.250 TL (KDV hariç fiyat)

Daha sonra, KDV tutarını hesaplamak için KDV dahil fiyattan KDV hariç fiyatı çıkarın:

1.500 - 1.250 = 250 TL (KDV tutarı) 

KDV Dâhil Hesaplama Nasıl Yapılır?

Müşteriye sunulacak ürün veya hizmetin nihai fiyatını belirlemek için KDV dahil hesaplama yapılması gerekir. Fiyat teklifleri ve faturalama süreçlerinde KDV dahil fiyatın bilinmesi bu süreçler için mühimdir.

KDV dahil hesaplama aşamasında, ödenecek nihai tutarı belirlemek için kullanılan formül şu şekildedir.

KDV Dâhil Fiyat = KDV Hariç Fiyat × (1 + KDV Oranı)

-Öncelikle, KDV hariç fiyatı 1.250 TL olan bir ürünün vergili fiyatını bulmak için 1.250’yi 1.20 ile çarpın.

 1.250 × 1.20 = 1.500 TL (KDV dahil fiyat)

-Ardından, KDV tutarını hesaplamak için KDV dahil fiyattan KDV hariç fiyatı çıkarın.

 1.500 - 1.250 = 250 TL (KDV tutarı) 

KDV Matrahı Nedir?

KDV matrahı, bir satıcının sattığı ürün veya hizmet üzerinden ne kadar vergi ödediğini gösterir. Bir diğer deyişle, bir ürün veya hizmetin KDV hariç satış tutarıdır.

Bildiğiniz üzere, matrah verginin hesaplandığı temel tutardır; işletmenin bir mal veya hizmetten KDV eklenmeden önce elde ettiği gelir veya satış tutarına denir.  

İşletmeler, bir aylık satışlarının toplamı üzerinden KDV’yi çıkartarak ne kadar KDV ödediklerini öğrenirler. Çünkü KDV’den matrah hesaplanabilmesi için KDV tutarının ve oranın bilinmesi gerekir. Şu detayı atlamamak gerek: ÖTV olarak bildiğimiz özel tüketim vergisi, KDV matrah hesaplamasına dahil değildir.

KDV'den Matrah Hesaplama Nasıl Yapılır?

KDV’den matrah hesaplama şu formül ile yapılır.

→ KDV tutarı / KDV oranı x 100 = KDV hariç tutar (Matrah)

→ Matrah + KDV tutarı = KDV dahil tutar.

→ Matrah= KDV tutarı / (KDV oranı / 100)

Örnek bir hesaplama yapalım. 

KDV tutarı = 300 TL, KDV oranı %20 olsun:

Matrah=300÷(20÷100)

Matrah=300÷(0.20)

Matrah=1.500TL 

KDV Tevkifatı Nedir? Nasıl Hesaplanır?

KDV tevkifatı, satılan bir mal veya hizmetin bedeli üzerinden hesaplanan Katma Değer Vergisi’nin (KDV), satışı yapan kişi veya şirket yerine, satın alan tarafından kısmen veya tamamen ödenmesine denir. 

Peki bu ne demek? Normalde satıcının ödemesi gereken katma değer vergisini, KDV tevkifatı uygulaması sayesinde alıcı devlete bildirir ve öder. Bu durum özellikle devletle iş yapan firmalar ve belirli sektörler arasında olur. 

Kısaca özetlemek gerekirse;

KDV tevkifatı, çoğunlukla devletle iş yapan firmalar arasında veya inşaat, enerji, bankacılık, lojistik gibi belirli sektörlerde uygulanan bir sistemdir.

Bu uygulamada, satıcı yerine alıcı, KDV’yi kısmen veya tamamen devlete öder.

Örneğin, bir inşaat firması devletten bir proje aldığında, devlet bu proje için ödediği KDV’yi doğrudan kendisi beyan eder ve öder. Satıcı (inşaat firması) bu KDV’yi devlete ödemez, alıcı (devlet) öder. Bu durumun başlıca sebebi, devletle çalışan firmaların vergi yükümlülüklerini yerine getirip getirmediğini takip etmek, vergi tahsilatını daha güvenli ve kontrollü hale getirmektir.

Peki, KDV tevkifatı nasıl hesaplanır?

Tevkifat sadece katma değer vergisine uygulanır. Buna göre hesaplama formüllerine bakalım.

1. KDV Tutarını Hesaplama:

KDV Tutarı = KDV Hariç Tutar × KDV Oranı

2. Tevkifat Tutarını Hesaplama:

Tevkifat Tutarı = KDV Tutarı × Tevkifat Oranı

3. Satıcının Ödeyeceği KDV Tutarı:

Satıcının Ödeyeceği KDV = KDV Tutarı - Tevkifat Tutarı

Eğer KDV oranı farklıysa (örneğin %1, %10 veya %20), yukarıdaki formülleri kullanarak aynı şekilde hesaplayabilirsiniz. 

Örneğin:

KDV Oranı %20 ve Tevkifat Oranı %20:

KDV Tutarı: 10.000 TL × 0,20 = 2.000 TL

Tevkifat Tutarı: 2.000 TL × 0,20 = 400 TL

Satıcının Ödeyeceği KDV: 2.000 TL - 400 TL = 1.600 TL

Sonuç:

Alıcı: 400 TL öder.

Satıcı: 1.600 TL öder. 

KDV Hesaplama Aracı Nasıl Kullanılır?

KDV hesaplama aracını kullanırken, yasal olarak belirlenen KDV oranlarından biri seçilip, brüt tutar, net tutar bilgileri girilerek tahsil edilecek tutar belirlenir.

Paraşüt ile faturalarınızın KDV'lerini kolayca hesaplayabilir, KDV raporları oluşturarak aylık oluşan KDV tutarlarını istediğiniz an inceleyebilirsiniz. 
Tek yapmanız gereken 14 gün ücretsiz deneme sürenizi başlatmak. 

KDV Hesaplarken Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

KDV hesaplarken KDV oranlarını doğru belirlemek önemlidir. Türkiye'de KDV oranları %1, %10 ve %20 olarak uygulanır. Mal veya hizmetin hangi KDV oranına tabi olduğuna göre işlem yapılmalıdır. Yanlış KDV oranı kullanmak, vergi beyanında hatalara ve cezalara yol açabileceğinden dikkatle KDV oranları belirlenmelidir.

Özetle;

KDV hesaplarken dikkat edilmesi gereken en önemli noktalar şunlardır: